زخمهای بستر یا زخمهای فشاری به آسیبهایی گفته میشود که در اثر باقی ماندن طولانی مدت بدن در یک حالت ثابت ایجاد میشوند. در این حالت به دلیل اختلال در خونرسانی، منطقهی تحت فشار دچار تحریک و تخریب بافتی و نهایتا زخمهای عمیق میگردد. این زخمها میتوانند عفونی شوند.
عوامل خطر در ابتلا به زخم بستر
- سن بالا
- بیتحرکی
- اختلالات تغذیه
- بیماریها و اختلالاتی که سرعت ترمیم را کند میکنند (مانند دیابت قندی)
- بیماریها و حالتهایی که باعث کاهش سطح هوشیاری میشوند (مانند کما)
- جراحیهای بزرگ مثل جراحیهای ارتوپدی که بیمار ناچار است به مدت طولانی بستری شود.
درجهبندی زخم بستر
- درجه اول: قرمزی یا تیره شدن پوست که با کاهش فشار به حالت عادی برنمیگردد.
- درجه دوم: تخریب پوستی که می تواند خود را با علائمی مثل تاول نشان دهد.
- درجه سوم: تخریب کامل پوست و بافت زیر جلدی.
- درجه چهارم: تخریب عضله یا استخوان به دنبال تخریب بافت زیر جلدی.
درمانها یا مراقبتهای رایج
اساس مراقبتها و درمانهای رایج زخم بستر، بر پایهی کنترل عفونت، تمیز کردن زخم و جدا کردن بافتهای مرده (دبریدمان) استوار است. این درمانها شامل سه مرحلهی کلی هستند:
- مرحلهی اول درمان کاهش فشار اولیه با تغییر وضعیت بدن و استفاده از تجهیزات خاص است. این تجهیزات انواع مختلفی را شامل میشوند مانند انواع تشک ها و بالشتکهای مواج که از هوا یا آب پر میشوند و موجب توزیع فشار بر نقاط مختلف بدن میشوند. ۲) مرحلهی دوم درمان شامل اقدامات اساسی است مانند شستشو، جدا کردن بافتهای آسیب دیده (دبریدمان جراحی یا آنزیمی)، پانسمان، آنتیبیوتیک های خوراکی، رژیم غذایی غنی و مناسب و شل کنندههای عضلانی مانند دیازپام.
- اکثر زخمهای بستر نهایتاً برای ترمیم نیاز به درمان های جراحی پیدا میکنند. این درمان ها شامل دبریدمان های وسیع و پیوند پوست (فلاپ گذاری) هستند. متاسفانه در درمانهای رایج از داروها و روش هایی استفاده میشود که موجب تضعیف سیستم ایمنی و خشکی زخم می شوند و سرعت و کیفیت ترمیم نهایی را تحت تأثیر قرار میدهند. دبریدمان های متوالی در این روشها موجب دردناک شدن روند درمان میشود.
محصولات گروه رژودرم در زخم بستر
پماد آلفا: این پماد، محصول ترمیم کننده گروه رژودرم است که با خاصیت باکتریواستاتیک خود نقش مهمی در پیشگیری و کنترل عفونت زخم بستر دارد. با استفاده از این محصول و به کار بستن توصیههای مربوط به زخم بستر که در راهنمای مصرف آلفا آمده است میتوان به ترمیم این زخمها کمک کرد. با استفاده از آلفا نیازی به دبریدمانهای دردناک و مصرف آنتیبیوتیکها به صورت بیرویه نیست؛ همچنین التهاب و درد بیمار کاهش مییابد. مجموع این امتیازات آلفا را به عنوان یک ترمیم کننده مناسب زخمهای بستر معرفی میکند.
کرم اسکار رژودرم: این کرم رژودرم میتواند خارش های مقاوم دوران بهبود زخم را کنترل نماید، و در عین حال از ایجاد اِسکار پیشگیری نماید.