روش دارویی ضداسکار

کلاژن استروئیدهای موضعی از جمله روش‌های مرسوم مقابله با اسکار است که معمولا برای اسکارهای برجسته استفاده می‌شود. میزان اثربخشی این روش متفاوت است و همچنین امکان بازگشت اسکار پس از استفاده از این روش وجود دارد. در بعضی موارد از این روش به همراه روش‌های دیگر برای از بین بردن اسکار استفاده می‌شود تا میزان اثربخشی آن بالا رود. داروی معمول مورد استفاده در این روش تریامسینولون است که با توجه به اندازه‌ی اسکار و محل آن، ممکن است یک یا چند بار تزریق شود. مکانیسم عملکرد استروئیدهای تزریقی به طور دقیق مشخص نیست، ولی به نظر می‌رسد کاهش تکثیر فیبروبلاست‌ها، کاهش ساخت کلاژن و افزایش تخریب آن، و همچنین سرکوب عوامل التهاب‌زا از جمله مواردی باشند که در این زمینه نقش دارند.

محدودیت‌ها و عوارض جانبی

مهم‌ترین محدودیت کورتیکواستروئیدهای تزریقی عدم قابلیت استفاده از آن‌ها در اسکارهای وسیع (مانند اسکار سوختگی) است، زیرا در اسکارهای وسیع احتمال جذب کورتیکواستروئیدها از طریق پوست بالا می‌رود و می‌تواند فرد را در معرض انواع عوارض عمومی مانند چاقی، دیابت، پوکی استخوان، سرکوب آدرنال، و غیره قرار دهد.علاوه بر محدودیت ذکر شده، استفاده از این روش عوارض جانبی نیز دارد که در زیر به آنها اشاره شده است:

درد

درد شایعترین عارضه‌ی همراه در فرآیند تزریق استروئیدهاست که در مناطقی از بدن مانند کف دست و پا از شدت بیشتری برخوردار است.

کبودی و خونریزی

کبودی و همچنین حجم اندک خونریزی در محل تزریق شایع است. لازم به ذکر است که در افرادی با بیماری‌های خاص خونی (مانند نقص فاکتورهای انعقادی و ...) یا سابقه مصرف آسپرین و داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی(NSAID)، تزریقات موضعی ممنوع است زیرا موجب افزایش خطر خونریزی وسیع می‌شود.

آتروفی پوست و اسکار فرورفته

دوزهای بالای استروئید و یا تزریق مکرر آن می‌تواند باعث از بین رفتن چربی زیر جلدی منطقه تزریق شود و در نتیجه موضع دچار آتروفی گردد. در مناطقی مانند صورت، ناحیه ژنیتال و لب، خطر این عارضه با دوزهای معمول کورتیکواستروئید هم وجود دارد. بنابراین ممکن است پس از درمان با استروئید موضعی اسکار برجسته به اسکار فرورفته تبدیل شود.

هیپو یا هیپرپیگمانتاسیون

تغییر رنگ پوست به سبب امکان آسیب رنگدانه‌ها (ملانوسیت‌ها) در محل تزریق بسیار شایع است. این تغییرات می تواند به صورت کاهش یا افزایش رنگ پوست در محل تزریق نسبت به پوست سالم اطراف باشد.

تلانژکتازی

این عارضه در اثر گشاد شدن موضعی عروق خونی در محل تزریق اتفاق می‌افتد و می‌تواند به شکل لکه های قرمز یا عروق خونی قابل رؤیت در منطقه خود را نشان دهد.از جمله عوارض دیگر نیز می‌توان آلرژی، آتروفی، عدم تحمل، و کاهش سرعت ترمیم زخم را نام برد.